Güney'de 60, Kuzey'de 3 üretici hellim patenti aldı

Kıbrıs’ta üretilen hellimin Menşe İsmi Korumalı Ürün (MİK-PDO) patenti almasının ardından, bu patentle üretim yapma hakkı kazanan üç Kıbrıslı Türk üreticinin henüz Avrupa Birliği’ne (AB) hellim ihraç edemediği açıklandı.

Politis gazetesinin haberine göre, AB Komisyonu Sözcüsü, MİK patenti almış olan Kıbrıslı Türk üreticilerin, AB’nin gıda güvenliği ve hayvan sağlığı kriterlerine tam uyum sağlamaları gerektiğini ancak bunun henüz başarılamadığını belirtti.

KIBRISLI TÜRK ÜRETİCİLERİN ZORLUKLARI

Sözcü, Kıbrıslı Türk üreticilerin, Kıbrıslı Rum üreticiler gibi AB standartlarına uymak zorunda olduklarını vurguladı. Şu ana kadar sadece Güney Kıbrıs’taki üreticilerin AB pazarına erişim sağlayabildiğini ve bu durumun Kıbrıslı Rum üreticilere büyük bir avantaj sağladığını ekledi. Güney Kıbrıs’ta yaklaşık 60 üretici MİK patentiyle hellim üretim hakkına sahipken, sadece üç Kıbrıslı Türk üretici bu patente sahip olabildi. Ancak bu Kıbrıslı Türk üreticiler, henüz ürünlerini AB pazarına ihraç edemediler.

AB DESTEKLERİ VE GIDA GÜVENLİĞİ ÇALIŞMALARI

Kıbrıslı Türk üreticilere yönelik verilen mali yardımlara dair eleştiriler hakkında konuşan AB Komisyonu Sözcüsü, AB’nin Kıbrıslı Türklere yönelik tek bir mali yardım programı olduğunu, Kıbrıslı Rumlara ise birçok program sunulduğunu belirtti. Kıbrıslı Türk üreticilerin, AB gıda güvenliği standartlarına uyum sağlamalarını desteklemek amacıyla verilen bu yardımlar çerçevesinde, 2024 yılı için 6,5 milyon Euro öngörüldüğünü açıkladı. Ancak bu miktarın yalnızca hellim üretimiyle ilgili olmadığını, genel gıda güvenliği ve tarımın geliştirilmesi konularını da kapsadığını belirtti.

Komisyon, 2021 yılında MİK patentinin alınmasından bu yana Kıbrıslı Türk üreticilere toplamda 36 milyon Euro (yıllık ortalama 9 milyon Euro) ödenek sağlandığını vurguladı. Bu yardımlar, Kıbrıslı Türk üreticilerin AB standartlarına uyum sağlamalarını amaçlarken, hayvan hastalıklarının sınır tanımadığı ve tüm adayı etkilediği göz önüne alındığında, bu önlemlerin Kıbrıslı Rumlar için de faydalı olduğunu ifade etti.

BÜYÜKBAŞ HAYVANCILAR EYLEMİ ERTELEDİ

Öte yandan, Güney Kıbrıs’taki büyükbaş hayvancılar, Kıbrıslı Türk üreticilere AB tarafından sağlanan desteklerin haksız rekabet yarattığı gerekçesiyle gerçekleştirmeyi planladıkları protesto eylemini erteledi. Hayvancıların, süt üretiminde eşit koşulların sağlanmasını talep ettikleri belirtilirken, AB Komisyonu’nun Kıbrıs Temsilciliği Başkan Yardımcısı Nikolaos İsaris ile yapılacak bir görüşme sonrası eylem kararının yeniden değerlendirileceği açıklandı.

KIBRIS’IN İHRACAT RAKAMLARI

Haberde ayrıca, 2024 yılının ilk dört ayına ait ihracat rakamlarına da yer verildi. Söz konusu dönemde, Güney Kıbrıs’tan yapılan ihracat yüzde 13,3 artarak 630 milyon 700 bin Euro olarak gerçekleşti. Bu dönemde ihracatta birinci sırayı 216 milyon 700 bin Euro’yla fosil yakıtlar alırken, ikinci sırada 118 milyon Euro’yla hellim ve üçüncü sırada ise 109 milyon 800 bin Euro’yla ilaç ihracatı yer aldı.