Enflasyon rakamlarında hatalı veriler

Meclis Genel Kurulu'nda, İstatistik Kurumu Verilerinin Gerçeği Yansıtıp Yansıtmadığının Araştırılmasına İlişkin Meclis Araştırma Komitesinin raporu ele alındı. Komite Başkanı Alişan Şan, 1 Ocak 2023 - 30 Nisan 2024 tarihleri arasında derlenen tüm fiyatların incelendiğini ve enflasyon hesaplamalarında kullanılan verilerin güncel olmadığını tespit ettiklerini belirtti.

Şan, enflasyon hesaplamalarında hala 1 Ekim 2014 - 30 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan "Hane Halkı Bütçe Anketi" sonuçlarının kullanıldığını ve bu sonuçların güncelliğini yitirdiğini ifade etti. Ayrıca, fiyat derleme ve sisteme işleme süreçlerinde ciddi sorunlar olduğunu vurguladı. Fiyatların yanlış ve hatalı işlendiği, bazı ürünlerin eski fiyatlarının kullanıldığı ve uzun süre değişim göstermeyen fiyatların dikkate alındığı tespit edildi.

Komite raporunda, hatalı fiyat girişlerinin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranına yansıtıldığı ve bu durumun reel verilerle uyuşmadığı belirtildi. Ayrıca, İstatistik Kurumu'nun fiyat derleme ve TÜFE hesaplamasında özel bir bilgisayar programı kullanmadığı, excel programı kullanarak yapılan hesaplamaların hatalara açık olduğu ve kurum personelinin yerinde veri toplamada zorluk yaşadığı ifade edildi.

Komite, İstatistik Kurumu'nun daha güvenilir sonuçlara ulaşabilmesi için bilimsel bir çalışma yapılması gerektiğini, kurumun kadro ve araç-gereç sayısının arttırılması gerektiğini ve güncel bir hane halkı bütçe anketi yapılması gerektiğini önerdi. Ayrıca, İstatistik Kurumu'nun münhasır bir yazılım programı kullanması gerektiği ve veri toplama metodolojisinin iyileştirilmesi gerektiği vurgulandı.

Raporun ardından Meclis'te yapılan tartışmalarda CTP Milletvekili Devrim Barçın, İstatistik Kurumu Başkanı'nın görevden alınması gerektiğini savundu. Maliye Bakanı Özdemir Berova, İstatistik Kurumu'nun verileri hangi alanlardan aldığını paylaşmadığını belirtti ve kurumun çalışmaları için teşekkür etti. UBP Milletvekili Hasan Taçoy ise, istatistiklerde binde 3'lük bir sapmanın doğal olduğunu söyledi.

BARÇIN: BİNDE 3 SÖYLEMİ BİLİMSEL DEĞİL

CTP Milletvekili Devrim Barçın yeniden söz alarak, kendilerinin yaptırım gücü olmadığını, sorumluluklarının hataların tespit edilmesi ve çözüm önerileri ortaya koyma olduğunu söyledi.

Bütün konuşmasını devletin resmi verileri ile yaptığını belirten Barçın, hatalı hesaplanan enflasyonu hesaplama yetisinin 50 milletvekilinde de olmadığını vurguladı ve Taçoy’a hangi veriye dayanarak yapılan sapmanın binde 3’ten az olduğunu hesapladığını sordu.

''Bu ülkede 100 liraya et şiş mi yersiniz? 120 TL’ye 4 kişilik pizza mı yersiniz? Kadınlar 80 TL'ye fön mü çeker, 90 TL’ye saç mı keser? Siz bizimle dalga mı geçersiniz?'' sorularını soran Barçın, ''Güzelyurt’tan fiyat alıyorlar. Yasa diyor ki 5 yerden fiyat alacaksınız. 5 tane konuttan fiyat alınması gerekir. 1 konuttan fiyat alınıyor, 4 taneden alınmıyor.''  örneğini vererek, yapılanı “aymazlık” olarak niteledi.

Barçın Taçoy’un “Sapma binde 3’ün altında” söyleminin hiçbir bilimsel temeli olmadığını da ifade etti.