Tarım ilaçlarının denetimleri artırılıyor

Tarımsal İlaçlar Denetim Kurulu’nun, meyve sebze denetimlerinin “rekor seviyede” devam ettiği, her üründen hasat öncesi en az bir kez numune alındığı, her ithal ürün sevkiyatından da numune alındığı belirtildi.

2024’te bin 116 numune üzerinde analiz yapıldı, 68’inde (yüzde 6’sında) limit üstü veya tavsiye dışı bitki koruma ürünü tespit edildi. 2023’te de oran yüzde 6 civarında çıkmıştı.

İthal ürünlerde en çok elmada, yerli ürünlerde ise en çok biberde kirlilik tespit edildi.

Tarımsal İlaçlar Denetim Kurulu Başkanı Cem Karaca, hem analiz sayısı hem de analiz niteliğini (tespit edebilecekleri bitki koruma ürünü) artırmaya çalıştıklarını belirterek, “Şu an 478 aktif maddeye bakabiliyoruz bunu 600’ün üzerine çıkarıyoruz. Bu derecede analizi, Türkiye’de dahi az sayıda laboratuvar yapabiliyor. Gıda güvenliğini çok iyi bir noktaya taşıyacak bir adım.” dedi.

Yıllık analiz sonuçlarına göre tavsiye dışı veya limit üstü ilaç kullanımı yüzde 6. Yani her yüz numunenin 6’sı kirli çıkıyor.

Kurulun, bitki koruma ürünlerinin (ilaçları) içeriklerine, ithal ile yerel ürünlerde kalıntılara baktığını ve ilaç bayilerini denetlediğini kaydeden Karaca, ilaç tavsiyesi için daha çok üreticinin Tarım Dairesine başvurduğunu, bunun denetim ve eğitimlerin bir sonucu olduğunu kaydetti.

Yeni yasayla üreticiye de ceza kesilebileceğini ve çiftçilerin bilinçli olmasının gerektiğini belirten Karaca, “Esas gailemiz kamuoyunda bilinç oluşturmak, yasaları güncelleyip gıda güvenliğini en yukarıya çıkarmak ve çevreyi korumaktır.” dedi.

Karaca, denetlemelerin mühendisler tarafından yapıldığını, dolayısıyla mühendis sayısının arttırılmasının önemli olduğunu konuyla ilgili Bakanlığın çalışma başlattığını söyledi.

Tarım Dairesi Müdürü Ercan Akerzurumlu denetimlerde bayilerde bitki koruma ürünü tavsiyesinde bulunabilecek uzmanların bulunup bulunmadığını kontrol ettiklerini söyleyerek, “Denetimler her bölgede sık sık yapılıyor. Haftada 60-70 numune ciddi bir rakamdır. Gelişmiş ülkelerle kıyaslanırsa bu rekor seviyede bir denetim sıklığıdır.” dedi.

YÜZDE 6’SI KİRLİ ÇIKIYOR

Akerzurumlu, “Analiz sonuçlarına bakıldığında, alınan numunelerin yüzde 6’sında limit üstü veya tavsiye dışı bitki koruma ürünü kullanıldığı görülüyor” dedi.

Bilinçsiz bitki koruma ürünü kullanımının, üreticilerin birbirine tavsiyesinden de kaynaklanabildiğini ifade eden Akerzurumlu, ancak bunda da bir iyileşme gözlemlediklerini kaydetti.

TAVSİYE DIŞI ÜRÜN TESPİTİ

Tavsiye dışı bitki koruma ürünü tespit edilen ürünler imhaya gönderiliyor. Her bitki koruma ürününün üzerindeki etikette, bitki koruma ürününün ruhsatlandırıldığı bitkiler belirtiliyor. Bitki koruma ürününün ruhsatında belirtilmeyen bir üründe kullanılmaması gerekiyor.

LİMİT ÜSTÜ ÜRÜN TESPİTİ

Limit üstü bitki koruma ürünü tespit edildiğinde ürün hasadı bekletiliyor. Ancak üçüncü kez alınan numunede de limit üstü kalıntı tespit edilmesi halinde ürün imhaya gönderiliyor.

Numunelerde KKTC’de ruhsatlandırılmamış ilaç kalıntısı tespit edildiğinde de ürün imhaya gönderiliyor.

İTHAL ÜRÜN DENETLEMELERİ

İzin alınan her sevkiyattan numune alınıyor, analiz sonucu çıkmadan da ürün piyasaya sürülmüyor.

Akerzurumlu, analiz sonuçlarının AB ülkelerinde kalıntılar için kullanılan değerlerle karşılaştırıldığını belirtti ve “Limit altı olduğunda insan sağlığına herhangi olumsuz bir etkisi yoktur.” dedi.

HORMON HAKKINDAKİ YANLIŞ ALGILAR

Tüketiciler arasında hormon konusunda da bazı yanlış algıların oluştuğunu kaydeden Karaca, “Bitki gelişim düzenleyiciler” adı altında satılan ürünlerin bulunduğunu, bu ürünlerin bitkinin gelişmesini ve meyve tutumuna, domateste döllenmeye yardımcı olduğunu, meyvenin “aşırı büyümesine neden olmadığını” belirtti.

Kurul ayrıca satılan gübrelerin içeriğinin etiketi ile uyumlu olup olmadığını da denetliyor.