ABD şaşırtmadı... Dışişleri'nden "Rumları cesaretlendirmekten vazgeçin" çağrısı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) uyguladığı silah ambargosunun kaldırılması kararını, 30 Eylül 2025’e kadar 1 yıl daha uzattı.

Dışişleri Bakanlığı, karara ilişkin bir açıklama yayınladı.

Bakanlık, kararın uzatılmasına ilişkin kararın bugün Resmî Gazete’de duyurulduğunu belirtti.

Açıklamada, "Rum kesimine uygulanan silah ambargosunun kaldırılma kararının yılda bir kez gözden geçiriliyormuş gibi yapılması; Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Amerika Birleşik Devletleri arasında ikili savunma iş birliğine dayalı bir yol haritasının imzalanması ve ABD donanmasına ait savaş gemilerinin düzenli olarak Rum kesimindeki limanlara sözde liman ziyaretleri gerçekleştirmelerinin tesadüfi gelişmeler olmadığı" kaydedildi.

Açıklamada, ABD yönetiminin silah ambargosunun kaldırılmasını da kapsayan “stratejik ortaklık” kisvesi altında Rum yönetimine verdiği desteğin Rum tarafınca, KKTC ve Anavatan Türkiye aleyhinde adeta bir silahlanma yarışına çevrildiğine işaret edildi.

Dışişleri Bakanlığı, “ABD’nin, Doğu Akdeniz’deki dengeleri değiştirme potansiyeline sahip bu adımları Rum tarafınca da istismar edilmekte ve adada ‘güvenlik tehdidine maruz mağdur taraf’ yalanını sürdürüp, uluslararası kamuoyunu yanıltmaya devam etmesini sağladığını” vurguladı.

Açıklama şöyle devam etti:

“Hatırlanacağı üzere, Rum/Yunan yanlısı bazı Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi (TM) üyeleri, 1 Mayıs 2024 tarihinde, Rum tarafına uygulanan silah ambargosunun rahatlatılarak, silah ambargosunun kaldırılma kararının gözden geçirilme süresinin bir yıldan beş yıla uzatılması için ‘End the Cyprus Embargo Act’ isimli bir yasa tasarısı sunmuşlardır. Anılan yasa tasarısının onaylanması halinde, Amerika Birleşik Devletleri’nin silah ve askeri teçhizat satışı dahil, stratejik ortaklık kapsamında Rum tarafına verdiği askeri destek derinleşecek ve kalıcı hale gelecektir.”

Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, ABD Yönetimi’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne vermekte olduğu desteğin Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’de doğurabileceği olumsuz sonuçlara hatırlatılarak, ilgili tüm tarafları sağduyuyla hareket etme ve ABD yönetimini de Kıbrıs Rum Kesimi'ni cesaretlendirmekten vazgeçme daveti yapıldı.

ASKERİ İŞ BİRLİĞİ HER ALANA YAYILDI

ABD, Güney Kıbrıs'a 2021'de kısmen kaldırdığı 1987'den itibaren uygulanan silah ambargosunu 2023 ve 2024 yıllarında sınır koymaksızın kaldırmıştı. Rum yönetiminin bu kararla ölümcül her türlü silahı edinmesinin önü açılmıştı.

Diğer yandan ABD yönetimi, Rum ordusunu 2022 yılında, eski Varşova Paktı ülkelerine uyguladığı eyaletler arası özel eğitim ve iş birliği programı olan “Ulusal Muhafızlar Bürosu Eyalet Ortaklığı Programı”na almıştı. ABD, bu kapsamda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni New Jersey eyaleti ile eşleştirerek, "kardeş" ilan etmişti. Rum Savunma Bakanlığı ile New Jersey Eyaleti Milli Muhafızı arasında 30 Mart 2023'te “Eyalet Ortaklığı Programı” anlaşması imzalanmıştı. İş birliği programına alınan ülkeler, Amerikan eyaletlerinden biri ile kardeş ilan edilerek eşleştiriliyor, silahlı güçler arasında eğitim ve tatbikatlar düzenleniyor.

İki ülke arasında ayrıca Kıbrıslı askerlere ABD'de eğitim alma olanağı sağlanmasını sağlayan Uluslararası Askeri Eğitim ve Öğretim (IMET) Programı ile Tedarik ve Karşılıklı Hizmet Verme Anlaşması (ACSA) da imzalanmıştı.

Son olarak ikili arasında eylül başında uluslararası güvenlik endişelerine karşı "İkili Savunma İşbirliği Yol Haritası" anlaşması imzalandığı duyurulmuştu.