Meclis'te konu narenciye: İhracat için çözüm, fumigasyon ve soğuk hava deposu

Denetim işlevi ile toplanan Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nun bugünkü oturumunda, ülkede tespit edilen rektör (taşıyıcı) böceğin sebep olabileceği yeşilleme hastalığı riskinin narenciye ihracatında yarattığı sıkıntılar konuşuldu.

Bu çerçevede, ilk sözü alan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Lefke Milletvekili Salahi Şahiner, "Hükümet tarafından süründürülen narenciye üreticisi” konulu güncel konuşmasında, narenciye sektöründeki sıkıntıların giderek büyüdüğünü belirtti. Şahiner, sektördeki krizin artık Tarım Bakanlığı’nı aştığını ve bir kriz masası kurulması gerektiğini kaydetti.

"AÇIKLAMA YAPMAYA SON VERİN ÇÖZÜM ÜRETİN"

“Çözüm için çalıştıkları, konuyu yakından takip ettikleri” yönünde açıklama yapmaya son vermelerini istediği yetkililerden narenciye ihracatıyla ilgili Türkiye yetkilileriyle istişare ederek çözüm üretmelerini isteyen Şahiner, konunun artık üreticilerin uykularını kaçıracak noktaya geldiğini söyledi.

Hem maliyede yaratacağı külfet, hem de sonraki yılın rekoltesine edeceği etki sebebiyle narenciye ürününün dalında kalmasının kabul edilemeyeceğine vurgu yapan Şahiner, ürünün fumigasyon* yapılarak pazarlanması durumunda dahi ihracata sınırlama getirilmesinden söz edildiğini belirterek, bunun olması halinde hiçbir ürün satışının yapılamayacağını söyledi.

*Fumigasyon, ilaçlanacak olan malzemelerin bir poşet ya da kaplama içerisine yerleştirilip ilaçlı gazlarla haşerelerin yok edilmesi yöntemi olarak tanımlanıyor.

Ülkede yeşilleme hastalığının olmadığını, sadece bu hastalığa sebep olan rektör böceğin görüldüğünü anımsatan Şahiner, bu böceğin Türkiye ile yapılan ticarette tırlarla da taşınabileceğine işaret etti.

Şahiner, narenciye ürününün ithalatında fumigasyon yöntemiyle 20 bin tonla sınırlandırma olduğu duyumunu aktararak bunun doğruluğunu sorguladı.

SOĞUK HAVA DEPOLARI KONUSU

Başbakan Ünal Üstel’in “30 bin ton soğuk hava deposu yatırımı yapılacağı” açıklamasını olumlu olarak değerlendiren Şahiner, “Soğuk hava depolarında ilaçlanarak pazarlanmasının önünün açılması elimizi güçlendirir” dedi.

Narenciye krizinin bu yıl aşılmasının önemine vurgu yapan Şahiner, ürünün Avrupa Birliği pazarına satışının yapılabileceği bir açılıma ihtiyaç olduğunu belirtti.

Şahiner, rekoltenin en yüksek olduğu narenciye bahçelerinin satışa çıkarıldığını da ekleyerek, “Üretemediğimiz zaman içine düşeceğimiz durum budur ve bizi bu duruma düşüren de hükümetin ta kendisidir” dedi.

"SORUN REKOLTE DEĞİL REKTÖR BÖCEĞİ KAYNAKLI"

Şahiner’e yanıt vermek üzere söz alan Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hüseyin Çavuş, yüzde 6’ya kadar düşen Tarım bütçesi içinde narenciyenin payını yüzde 20’ye çıkardıklarını ve rektör böceğin ülkede görüldüğü andan itibaren bakanlığın üzerine düşeni yaptığını kaydetti.

Fumigasyon araçlarını ülkeye getirmek için iki kez Bakanlar Kurulu toplantısı yaptıklarını ve bu uygulamayı hayata geçirdiklerini belirten Çavuş, 60 bin ton King-Mandora ürününün 20 bin tonunu sıkmayı hedeflediklerini, 15 bin tonu Türkiye’ye, bir kısmını Azerbaycan ile Irak’a, bir kısmını ise Yeşil Hat üzerinden Avrupa pazarına göndereceklerini belirtti.

Çavuş, 17 bin ton civarında bir rakamın kendilerini sıkıntıya soktuğunu söyleyerek, dalında kalan ürün için de üreticinin muhakkak tazmin edileceğini belirtti.

Narenciye sektöründeki sıkıntının rekolte veya kaliteden değil, rektör böceğinden kaynaklı olduğunu ifade eden Çavuş, Cypfruvex’e büyük bir depolama tesisi kazandırılması ve alternatif işleme tesislerinin kurulmasının gündeme geleceğini de ifade etti.

Hüseyin Çavuş, Şahiner’in “narenciye ürününün ithalatında fumigasyon yöntemiyle 20 bin ton sınırlandırma olup olmadığı” yönündeki sorusuna, böyle bir sınırın olmadığı yanıtını verdi.