Dünya Engelliler Günü: Engelliler ne talep ediyor?

Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu, engelli bireylerin, istihdam, eğitim, ulaşım, dolaşım ve erişimde yaşadıkları sorunlara dikkat çekerek, çözümü için gerekli gördükleri yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesini de içeren taleplerini yineledi.

3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında, Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu’na bağlı dernek başkanları ve temsilcilerinin katılımlarıyla yapılan basın toplantısında, bir kez daha engellilerin sorunlarına dikkat çekildi, beklentilerini içeren 13 maddelik istem paketi paylaşıldı.

“SORUNLAR 48 YILDIR DEVAM EDİYOR”

Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu ve Kıbrıs Türk Görmezler Derneği Başkanı Derviş Yücetürk, yaptığı açıklamada 48 yıldır sorunların devam ettiğini kaydetti.

Bugünün öneminin, engelli ile engelsiz arasındaki farklılıkları dile getirmek olduğunu belirten Yücetürk, “Bu eşitsizliği gidermek için çalışmalarımızı çeşitli alanlarda sürdürmekteyiz.” dedi.

Yücetürk, KKTC'de yaşayan 6 bin 500 civarında engellinin topluma kazandırılmaları için her türlü sosyal ve ekonomik çalışmalarıyla ön plana çıkan derneklerin bugüne kadar özverili etkin çalışmalarıyla birçok başarılı işlere imza attığını ifade etti.

ENGELSİZ DAİRESİ

KKTC’de sorunların büyük olduğunu ve yıllardır mücadelelerine devam ettiklerini ifade eden Yücetürk, en büyük sorunlardan birinin Engelsiz Dairesi’nin kurulamaması olduğunu ifade etti.

İSTİHDAM SORUNU

Hükümet edenlerin engellilerin sorunlarıyla ilgili yetersiz kaldığını savunan Yücetürk, en büyük sorunlarından bir diğeri olan istihdam sorununu çözemediklerinden yakındı.

“Ne istihdamda ne de nakdi yardımlar konusunda istediğimiz noktaya halen gelemediğimizi üzülerek görmekteyiz." diyen Yücetürk, insanca yaşam kavgasında  çok gerilerde olduklarını, 600 engellinin iş ve aş beklediğini belirterek, 2006’dan beri kamuda tatminkâr olarak engelli istihdamının yapılamamasının kendilerini derinden yaraladığını söyledi.

ÖZEL EĞİTİM YASASI

Bir başka önemli sorunları arasında Özel Eğitim Yasası’nın olduğunu belirten Yücetürk, ulaşım ve dolaşımda yaşadıkları sıkıntılara değindi.

Yücetürk, “Nakdi yardımlar günün koşullarına göre sosyal devlet anlayışından uzak. Engellilere reva görülen nakdi yardımların günümüz koşullarına göre yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Ulaşım, dolaşım ve erişimde KKTC olarak topyekûn sınıfta kaldığımızı görmekteyiz.” dedi.

Bugüne kadar verilen sözlerle ilgili icraatlar göremediklerini kaydeden Yücetürk, 2023’ten itibaren sadece 30 engelli istihdamının yapılabildiğini dile getirdi.

KKTC’de yaşayan engellilerin bugüne kadar üvey evlat muamelesi gördüğünü yapılan icraatlar ile gördüklerini savunan Yücetürk, bir engellinin sağlık kurumuna girip rapor almasının bile büyük bir işkence olduğunu, raporların üç aya kadar zor çıktığını kaydetti.

ENGELSİZ YAŞAM EVİ

Yücetürk, "2014 yılında Lefkoşa sınırları içinde temeli atılan Engelsiz Yaşam Evi’nin 9 yılda tamamlanmasına rağmen kısmen hizmete açılması ve söz konusu bu projenin arzu edilen 48 yataklı projeden 32 yatağa düşürülmesi camiamızı son derece üzmüştür.” diye konuştu.

“Engelsiz Yaşam Evi’nin; annesiz, babasız ve kimsesiz olan engellilerin yaşam boyu yuvası olacaktı.” diyen Yücetürk, esas amacı olan bu bölümün ise henüz açılamadığını söyledi.

Hükümet yetkililerine eleştirilerde bulunan Yücetürk, ülkede ekonomi de dahil birçok sorun bulunduğunu ifade ederek, Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu Yönetim Kurulu’nun kararıyla belirlenen, 13 maddeden oluşan istemlerini açıkladı.

13 maddelik istem paketi şöyle:

1. Engellilerin genel sorunlarını çözecek Engelliler Dairesi’nin acilen kurulması.
2. Bugüne kadar kamuya yapılmayan yeterli engelli istihdamın acilen yapılması ve sağlık kurulu raporu nedeniyle istihdam edilemeyen engellilere de asgari ücret düzeyinde nakdi yardım sağlanması.
3. 26 Eylül 2024’te inşası tamamlanmadan kısmen hizmete açılan Engelsiz Yaşam Evi’nin tüm bölümleriyle birlikte hizmet verebilmesi için gerekli inşaatların tamamlanması ve gerekli olan personel ve teşkilat yasalarının bir an önce meclisten geçirilip yasallaşması.
4. KKTC Meclisi’nden geçen B.M. Engelli Hakları Bildirgesi’nin acilen uygulanması için gerekli tüzüklerin ivedilikle çıkarılması.
5. Engellileri Koruma, Rehabilite ve İstihdam Yasası altında mevcut olan Derecelendirme, İş koşulları ve Nakdi Yardımlar Hak ve Ödevler Tüzükleri’nin iyileştirilmesi ve yasallaşmış olan Özel Eğitim Yasası ile ilgili tüzüklerin bir an önce tamamlanıp çıkarılması.
6. Engelli yurttaşlarımızın kamuya açık alanlarda ve kamuya yönelik hizmetlerden eşit şekilde yararlanmalarını engelleyen ulaşım, dolaşım ve erişim sorunlarına ivedi çözüm getirilmesi.
7. Özel bakıma gereksinimleri olan engellilerin ailelerinin maddi durumuna bakılmaksızın bakıcılarına asgari ücret düzeyinde maaş bağlanması.
8. Yaşamlarını nakdi yardımla sürdüren engellilere elektrik, su ve telefon gibi gerekli muafiyetlerin acilen sağlanması.
9. İlçe merkezlerinde bulunan özel eğitim okullarına ve/veya kaynak sınıflara ve/veya kaynaştırılmış eğitime devam eden engelli çocukların tamamının ulaşımlarını sağlayacak servislerin konulması ve servislerde bakıcı olması.
10. Bakanlar Kurulu kararı ile 1985 yılında Kıbrıs Türk Görmezler Derneği’ne tahsis edilen merkez bina ve okul arsasının bir an önce tapusunun verilmesi için gerekli yasal işlemlerin yapılması.
11. Kaynaştırılmış eğitime giden engelli çocukların gölge öğretmenliklerini yapacak olan kişilerin ödeneklerinin verilebilmesi için yasal düzenlemenin yapılması.
12. Kıbrıs Türk Engelliler Federasyonu’na bağlı Kıbrıs Türk Zihinsel Engelliler Derneği, Umut Otizm ve Engelli Aileleri Dayanışma Dernekleri’ne yer veya bina tahsis edilmesi için acilen gereğinin yapılması.
13. Engellilerin sorunlarını gerçek anlamda çözecek olan, engellileri koruma rehabilite ve istihdam yasası altında oluşturulan Engelliler Komitesi’nin koordinatör Bakanlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde en az 2 ayda bir toplanmasının acilen sağlanması.”