Astana'daki TDT zirvesi KKTC'siz başladı

Kazakistan'ın başkenti Astana'da başlayan Türk Devletleri Teşkilatı zirvesine, TDT'nin gözlemci üyeleri Türkmenistan ve Macaristan'ın liderleri davet edildiği görüldü. Toplantıda KKTC ise yer almıyor...

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in ev sahipliğinde "Türk Devri" temasıyla düzenlenen zirve öncesinde liderler, aile fotoğrafı için bir araya geldi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gelişinde Tokayev tarafından karşılandı.

Burada çekilen aile fotoğrafında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile gözlemci ülkeler Türkmenistan Ulusal Konseyi Halk Maslahatı Başkanı, eski Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ile Macaristan Başbakanı Viktor Orban yer aldı.

Fotoğraf çekiminde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sağında Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, solunda ise Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev bulundu.

DIŞİŞLERİ BAKANLARI KONSEYİ TOPLANDI

Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Murat Nurtileu’nın ev sahipliğinde bakanlık binasında yapılan toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ceenbek Kulubayev, Özbekistan Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov ile TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev katıldı.

TDT’ye gözlemci olan Türkmenistan Dışişleri Bakanı Yardımcısı Berdi Matiyev ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto da toplantıda yer aldı.

Aile fotoğrafının çekimiyle başlayan toplantıda bakanlar, TDT Devlet Başkanları Konseyi 10. Zirvesi gündeminin yanı sıra alınacak kararları değerlendirdi.

Nurtileu, burada yaptığı konuşmada, bugün liderlerin Astana Senedi ve Astana Bildirisi’ni kabul ederek TDT’de yeni bir sayfa açmak için bir araya geleceklerini söyledi.

Nurtileu, "Bu dönüm noktası niteliğindeki belgeler, liderlerimizin Türk halklarının ortak tarihine, diline, kültürüne, geleneklerine ve değerlerine dayanan daha parlak bir gelecek için ortak vizyonunu yeniden teyit etme anlamına geliyor." diye konuştu.

Astana Zirvesi’nde Ekonomik İşbirliği Teşkilatına TDT’ye gözlemci statüsü verileceğini de kaydeden Nurtileu, böylece teşkilatın kurumsal olarak daha da güçleneceğini bildirdi.

Astana Zirvesi’nin "Türk Devri" sloganıyla gerçekleştiğine dikkati çeken Nurtileu, bu zirve ile TDT dönem başkanlığını devralacaklarını da sözlerine ekledi.

"ASTANA'DAKİ TDT ZİRVESİ BİZİM İÇİN ÇOK ÖNEMLİ"

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar 17 Ekim tarihinde yaptığı bir konuşmada Astana'da gerçekleşen TDT zirvesinde KKTC'nin olmaması için hiç bir neden olmadığını söylemişti. 

Tatar şu ifadelere yer vermişti: "Semerkant'ta geçen yıl yapılan zirvede TDT'ye oy birliği ile gözlemci üye olarak kabul edildik. Bunda Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan'ın büyük gayretleri vardı. KKTC'nin bir Türk devleti olarak bu ailenin bir parçası olduğu, Kıbrıs Türk halkının Türk dünyasının kopmaz bir parçası olduğu mesajları verildi. KKTC uluslararası camia tarafından farklı sebeplerle tanınır veya tanınmaz. Ama dünyada bir gerçek vardır. Kıbrıs Türk halkı vardır.

Bu yıl Astana'da yapılacak zirve (TDT Zirvesi) bizim için önemli. Bu toplantıda olmamamız için hiçbir neden yok. Rum ve Yunanların kışkırtmalarıyla birtakım rahatsızlıkların yaratıldığı belli. 'KKTC ile temas kurmayın.' diyorlar. Onlar bunu yapacak. Rum yönetimi, bizim bırakın tanınmamızı, devletlerin bizimle herhangi ilişkiye geçmesine bile tahammül edemiyor. Başkalarının kışkırtması bizim dost ülkelerimizi etkilememesi lazım. Dost devletlere mesajım şudur. Kıbrıs Türk halkı vardır ve var olacaktır. Kıbrıs Türk halkı hakkını arıyor. Bizim kimsenin hakkında gözümüz yok."

KKTC'NİN TDT'YE GÖZLEMCİ ÜYELİĞİ

Özbekistan'da 10-11 Kasım 2022 tarihlerinde düzenlenen TDT Zirvesi'nde üye devletler, Kıbrıs Türk tarafının grupta gözlemci üye olarak temsil edilmesi konusunda anlaşmışlardı.

Anayasal ismiyle KKTC'yi gözlemci olarak kabul eden Türk Devletleri Teşkilatı, resmi sitesine KKTC'nin adını ve bayrağını da 15 Kasım Cumhuriyet Bayramı'nda eklemişti.

Türk Devletleri Teşkilatı, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye ve Özbekistan'ı kapsıyor. Macaristan ve Türkmenistan da gözlemci statüsüne sahip.

KKTC'nin gözlemci statüsünün yürürlüğe girebilmesi için üye devletlerin parlamentolarında kararın onaylanması gerekiyor.

KKTC, 28 Nisan 2023 tarihinde de Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi'ne gözlemci üye olarak kabul edilmişti. 

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye'nin üyesi olduğu TÜRKPA’da, Macaristan da gözlemci üye.