Hayvanlarla cinsel münasebete 6, kaçakçılığa 4 yıl hapis

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 24 Mart Pazartesi günü, "Ceza (Değişiklik) Yasa Önerisi"nin hayvanlarla ilgili bölümündeki gerekli düzenlemelerin yapılmasının ardından, oy birliğiyle onayladı.

Meclis'te 6 Ocak'ta görüşülen Ceza (Değişiklik) Yasası Önerisi, yeni önerilerin ele alınabilmesi ve hayvana yönelik şiddeti barındırdığı gerekçesiyle komiteye geri çekilmişti.

Hukuk, Siyasi İşler, Dışilişkiler ve Savunma Komitesi Başkanı Yasemin Öztürk, yasada yapılan değişikliklerle ilgili MYK Haber'e bilgi verdi.

Öztürk'ün verdiği bilgiye göre, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) milletvekilleri Sami Özuslu, Salahi Şahiner, Asım Akansoy, Fikri Toros, Ulusal Birlik Partisi (UBP) Milletvekili Alişan Şan, bağımsız milletvekilleri Ayşegül Baybars, Jale Refik Rogers ve Hasan Tosunoğlu, komite toplantılarına katılarak katkı sağladı. Ayrıca, Çevre Koruma Dairesi, Kıbrıs Hayvan Hakları Derneği, Hint Horozları Sevenler Derneği, Kıbrıs Türk Barolar Birliği Hayvan Hakları Komitesi, Dünya Yalnız Bizim Değil Hareketi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Avcılık Federasyonu ve Taşkent Doğa Parkı yetkilileri de çalışmalara katıldı.

Komitenin 9 ve 13 Ocak ile 27 Şubat ve 3 Mart 2025 tarihlerinde gerçekleştirdiği toplantılarda ise, önerinin tümü oy birliğiyle kabul edilerek pazartesi günü Meclis Genel Kurulu'na sevk edildi.

Öztürk'ten aldığımız bilgiye göre, yeni düzenlemeyle yapılan değişiklikler şu şekilde:

• Tefsire, egzotik hayvan, hayvan, yaban hayvan tanımları eklendi.
• Ceza Yasası’na "Hayvanlara Karşı İşlenen Suçlar" başlıklı yeni bir bölüm eklenerek, diğer bölümlerdeki hayvanlarla ilgili suçlar kaldırıldı ve bu bölüm altına toplandı.
• Hayvanla cinsi münasebetin cezası 3 yıldan 6 yıla çıkarıldı. Teşebbüs halinde ise para cezası, tekerrür ederse 3 yıla kadar hapis öngörüldü.
• Hayvanlara zarar verme ve öldürme mevcut yasada, üretim hayvanı ise 7 yıla kadar ve diğer durumlarda (sahipli hayvanlarda) 2 yıla kadardı. 
• İhmalden kendi hayvanını öldürdüyse para cezası öngörüldü. Ancak sistematik bir ihmalle, hayvanı aç susuz bırakarak ölümüne sebep olursa, 2 yıla kadar hapis öngörüldü.
• Yasadışı bir eylemle bir hayvanı öldürdüyse 6 yıla kadar, işkence ile öldürürse 8 yıla kadar hapis düzenlenmiştir.
• Kasten hayvana zarar verme veya yaralama durumunda para cezası öngörülmüştür. Hayvana işkence çektirilir veya ağır yaralanırsa 3 yıla kadar hapis cezası getirilmiştir.
• İhmalle yaralama ve zarar verme durumunda para cezası öngörülmüştür. Tekerrür halinde 1 yıla kadar hapis düzenlenmiştir.
• Hayvan dövüşleri ile ilgili madde yasadan tamamen çıkarılmıştır.
• Hayvan kaçakçılığı eklenerek 4 yıla kadar hapis getirilmiştir.
• Yaban hayvanı veya egzotik hayvanı tutsak tutmaya para cezası, tekerrür halinde ise 3 yıla kadar hapis öngörülmüştür.
• Hayvanlara bulaşıcı hastalık yayma mevcut yasada 7 yıla kadar hapis şeklindeydi, yine 7 yıl olarak düzenlendi.
• Bakmakla yükümlü olduğu hayvanı terke etmek yeni bir suç olarak yasaya kondu; ilk durumda para cezası, tekerrür halinde 2 yıla kadar hapis getirildi. Hayvanı, yaşamayacağı ıssız bir yere atarsa 4 yıla kadar hapis getirildi.
• Hayvana zarar verme tehdidi yeni bir suç olarak eklendi ve önce para, tekerrür halinde 6 aya kadar hapis getirildi.

NE OLMUŞTU?

Meclis'te 6 Ocak'ta görüşülen Ceza (Değişiklik) Yasası Önerisi, hayvana yönelik şiddeti barındırdığı gerekçesiyle komiteye geri çekilmişti.

Yasanın görüşüldüğü oturumda Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Doğuş Derya ile Bağımsız Milletvekili Hasan Tosunoğlu arasında sözlü tartışma yaşanmıştı. 

Tosunoğlu, horoz dövüştürenlere hapis cezası öngören yasayla ilgili öneride bulunmuş ve horoz dövüşünün Kıbrıs kültürünün bir parçası olduğunu iddia etmişti.

Tosunoğlu ayrıca, şiddete karşı olduğunu, yasayla hayvanlara şiddet ve eziyete izin verilmeyeceğini söylemişti.

Doğuş Derya ise, Kıbrıs Türk kültürü içinde hayvan dövüştürmenin veya öldürmenin olmadığını dile getirmişti. 

Barolar Birliği Hayvan Hakları Komitesi, Kıbrıs Hayvan Hakları Derneği ve Altın Patiler Derneği de, Tosunoğlu’nun açıklamalarına tepki göstermiş ve horoz dövüşünün Kıbrıs kültürünün parçası olmadığına dikkat çekilmişti.