İlk denemede dönüm başına 1 ton fıstık hasat edildi

Kuzey Kıbrıs’ta, yıllar içinde azalan yer fıstığı üretimini canlandırmak amacıyla başlatılan projede ilk hasat yapıldı.

Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü (TAE), Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) ve Güzelyurt Belediyesi iş birliğiyle gerçekleştirilen çalışmalarda, yüksek verimli yer fıstığı çeşitleriyle deneme ekimleri yapıldı ve üretim için gerekli makineler temin edildi.

5 DÖNÜMDEN 5 TON ÜRETİM

1990’ların ortalarına kadar 500 dönümden fazla alanda ekimi yapılan yer fıstığının ekim alanları, günümüzde yalnızca 1-2 dönüme kadar düştü. İthalata bağımlı hale gelen ülkede, 2023 yılında 1 milyon dolarlık yer fıstığı ithal edildi. Son beş yılın ithalat ortalaması ise yılda 580 ton.

Ancak, Güzelyurt Belediyesi tarafından tahsis edilen 5 dönümlük arazide yapılan ekimden yaklaşık 5 ton mahsul elde edildi. Hasat edilen fıstıklar, yerli üretimin yeniden canlandırılmasında kullanılacak.

TİKA’DAN TAM DESTEK

Hasat sırasında açıklamalarda bulunan TİKA Lefkoşa Ofis Koordinatörü Havva Pınar Özcan Küçükçavuş, tarım ve hayvancılığın gelişimine verdikleri önemi vurguladı. Yer fıstığı ihtiyacının tamamen ithalat yoluyla karşılandığını öğrenmeleri üzerine projeye destek verdiklerini belirten Küçükçavuş, fıstık üretimi için gereken tüm ekipmanların temin edildiğini ifade etti.

YER FISTIĞI ÜRETİMİNE GERİ DÖNÜŞ ÇAĞRISI

Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, projenin bölgenin tarımsal geçmişini canlandırmak adına önemli bir adım olduğunu söyledi. Özçınar, Yayla bölgesindeki kumlu toprak yapısının yer fıstığı için ideal olduğunu belirterek, “Üreticilerin bu değerli ürüne yeniden yönelmesi, yer fıstığının katma değerinden faydalanılmasını sağlayacaktır” dedi.

MALİYET DÜŞÜYOR, ÜRETİM CANLANIYOR

TAE Müdürü Cem Karaca, fıstık ekim alanlarının küçülmesinin nedenleri arasında işçilik maliyetleri ve ithalatı işaret etti. Ancak, yeni makinelerin kullanımıyla işçilik giderlerinin düştüğünü kaydeden Karaca, “Teknolojik destekle üretimi artırma şansımız var. Bu kapsamda TİKA’dan aldığımız destekle tüm süreçleri kapsayan makineleri ülkeye kazandırdık” diye konuştu.

Karaca, yüksek verimli Ayşehanım ve Masal çeşitlerinin tohumluk üretiminde öne çıktığını, bu çeşitlerin münavebede kullanılmasının toprağın verimini artıracağını belirtti.

TEŞVİKLER ARTIRILACAK

Tarım Bakanlığı’nın 2023 yılında fıstık üretimine verdiği desteğin önümüzdeki yıllarda artırılacağı da açıklandı. Çiftçilere yer fıstığı üretimine katılmaları için çağrı yapılırken, teşviklerin bu alanda önemli bir itici güç olacağı belirtildi.