KKTC'nin dış ticaret açığı 2023'te yüzde 25 arttı

Merkez Bankası ve İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan 2023 yılı Ödemeler Dengesi İstatistikleri yayınlandı.

Buna göre, dış ticaret açığı önceki yıla göre yüzde 25,24'lük artışla  2 milyar 673,42 milyon ABD Doları'na yükseldi.

I. CARİ İŞLEMLER HESABI

İki kurumdan yapılan ortak açıklamaya göre, cari işlemler hesabı 2022 yılında 123,1 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 412,2 milyon ABD Doları fazla verdi.

a. Dış Ticaret Dengesi

2022 yılında 144,7 milyon ABD Doları olan ihracat rakamı, 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 21,8 artarak, 176,24 milyon ABD dolarına yükseldi.

2022 yılında 2.279,3 milyon ABD Doları olan ithalat rakamı, 2023 yılında yüzde 25,02 artarak, 2.849,65 milyon ABD Doları'na yükseldi.

Dış Ticaret Açığı Yüzde 25,24 Arttı

Bu gelişmeler sonucunda 2022 yılında 2.134,6 milyon ABD Doları olan dış ticaret açığı, 2023 yılında önceki yıla göre yüzde 25,24 artarak, 2.673,42 milyon ABD Doları'na yükseldi.

b. Hizmetler Dengesi

2022 yılında hizmetler dengesi kaynaklı net gelirler 1.786,7 milyon ABD Doları iken, 2023 yılında 2.437,4 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

Hizmetler dengesi kaynaklı gelirlerin en büyük iki kalemi “Seyahat” kalemi altında yer alan “Turizm” ve “Eğitim” kaynaklı gelirler.

Turizm Kaynaklı Net Gelirlerde Yüzde 46,88

Turizm kaynaklı net gelirler 2022 yılında 1.162,3 milyon ABD Doları iken, 2023 yılında önceki yıla göre yüzde 46,88 artışla, 1.707,2 milyon ABD Doları'na yükseldi.

İlgili yükselişte hem kara kapılarından, hem de hava ve deniz yoluyla gelen yolcu sayılarının bir önceki yıla göre artışının yanında, kara sınır kapılarından gelenlerin harcamalarındaki artış da etkili oldu.

Eğitim kaynaklı net gelirler ise 2022 yılında 644,8 milyon ABD Doları iken 2023 yılında yüzde 14,95 artarak, 741,22 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

c. Birincil Gelir Dengesi

Birincil gelir dengesi kaynaklı girişler, 2022 yılında 138,7 milyon ABD Doları iken, 2023 yılında 336 milyon ABD Doları oldu.

d. İkincil Gelir Dengesi

2022 yılında 332,4 milyon ABD Doları olan ikincil gelir dengesi kaynaklı girişler, 2023 yılında 312,2 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

II. SERMAYE HESABI

2022 yılında 0,29 milyon ABD Doları olan sermaye çıkışı, 2023 yılında 15,8 milyon ABD doları oldu.

III. FİNANS HESABI

KKTC ekonomisinden 2022 yılında Finans Hesabı kalemleri kaynaklı net 283,3 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise net 44,31 milyon ABD Doları çıkış yaşandı.

a. Doğrudan Yatırımlar

Doğrudan yatırımlar vasıtasıyla KKTC ekonomisine 2022 yılında 418,5 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 843,6 milyon ABD Doları giriş oldu.

Gayrimenkul Kaynaklı Yatırım İlk Sırada

2022 ve 2023 yıllarında gayrimenkul kaynaklı yatırım ilk sırada yer aldı ve sırasıyla 394,6 milyon ABD Doları ve 843,2 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.

b. Portföy Yatırımları

KKTC’de faaliyet gösteren bankaların yurtdışında yerleşik kuruluşlar tarafından ihraç edilen menkul değerlere yönelik yatırımlarında, 2022 yılında 103 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 206 milyon ABD Doları artış oldu.

c. Diğer Yatırımlar

Diğer yatırımlar kalemine bakıldığı zaman, 2022 yılında net 35,2 milyon ABD Doları çıkış, 2023 yılında ise net 97,7 milyon ABD Doları giriş yaşandı.

2022 yılında KKTC’de faaliyet gösteren bankaların efektif ve yurtdışında yerleşik kuruluşlarda bulundurdukları hesaplarda 99,8 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 141,12 milyon ABD Doları artış yaşandı.

2022 yılında diğer sektörlerin (bankalar dışındaki yerleşik gerçek ve tüzel kişiler) yurtdışında bulundurdukları hesaplarda 31,8 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 12 milyon ABD Doları azalma oldu.

2022 yılında krediler kaynaklı KKTC ekonomisine net 92,1 milyon ABD Doları giriş sağlandı. 2023 yılında bu rakam 47 milyon ABD Doları seviyesinde gerçekleşti.

2022 ve 2023 yıllarında KKTC ekonomisine kredi hesabı altındaki girişlerin büyük bir bölümünü Türkiye Cumhuriyeti kredileri oluşturdu.

d. Rezerv Varlıklar

Rezerv varlıklarda ise 2022 yılında 539 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 760 milyon ABD Doları artış gerçekleşti.

Rezerv varlıkların alt kalemi olan efektif ve mevduatlarda 2022 yılında 135,9 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 193,8 milyon ABD Doları artış oldu.

Menkul kıymetlerde 2022 yılında 403,2 milyon ABD doları, 2023 yılında ise 566 milyon ABD Doları artış gerçekleşti.

IV. NET HATA VE NOKSAN

Net hata ve noksan hesabı 2022 yılında 160,4 milyon ABD Doları, 2023 yılında ise 352,1 milyon ABD Doları oldu.

İSTATİSTİKLER TABLOSUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLAYIN