Türkiye hapşırıyor Kıbrıs nezle oluyor! Türk Lirası nereye gidiyor?

Dövizin Türk Lirası karşısında son haftalardaki tırmanışı, KKTC’deki tüm sektörler ile halkı da etkiliyor.

Özellikle mal alım-satım ve kiralamalarda ağırlıklı olarak İngiliz Sterlini’nin kullanıldığı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, TL üzerinden gelir elde edip, giderleri döviz cinsinden olan halkın yaşamını gün geçtikçe zorlaştırıyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın birçok ülkeye uyguladığı gümrük tarifelerinde önce artışa gitmesiyle başlattığı “ticaret savaşları” da tüm dünya ekonomilerinde çalkantılara neden oldu.

MYK Haber, Türk Lirası’nın bu gelişmelerden oldukça etkilendiği bir ortamda, kurların TL bazında ne kadar değerlenebileceği ve 2025 yılı sonunda bizleri nelerin beklediğini ekonomist Erdal Güryay’a sordu.

Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini Ukrayna Kharkov Devlet Üniversitesi'nde tamamlayan Erdal Güryay, uzun yıllar Yakın Doğu Üniversitesi ve Kıbrıs İlim Üniversitesi'nde akademisyenlik yaptı. Güryay, şu anda Kıbrıs Aydın Üniversitesi'nde Rektör Yardımcısı olarak görev yapıyor.

"ÖNGÖRÜDE BULUNMAK ZOR"

Erdal Güryay, alınacak basit bir kararla dahi her an her şeyin değişebileceğini ve bu nedenle konuyla ilgili net bir şey söylemenin zor olduğunu kaydetti.

Başlangıç noktasının Trump’ın yeni gümrük vergilerini uygulama planı olduğunu, doların bu nedenle bir miktar değer kaybedip diğer para birimlerinin dolar karşısında değer kazandığını söyleyen Güryay, ancak liradaki değer kaybının yalnız bu durumla açıklanamayacağını dile getirdi.

TÜRK LİRASI'NDAKİ DEĞER KAYBININ NEDENLERİ

Güryay, Türkiye siyasetinde son birkaç ayda meydana gelen ve özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile ilgili gelişmelerin siyasete olan güveni zedelediğini, Türk ekonomisinin ve para biriminin kırılganlığı, rezervlerinin yeterli olmayışı gibi etmenlerin de bir araya gelmesiyle önümüzdeki tablonun ortaya çıktığını ifade etti.

"KKTC'DEKİ ETKİSİ, TÜRKİYE'DEKİNDEN DAHA FAZLA"

“Dolayısıyla kendi paramız olmadığı için TL kullanmamız nedeniyle bize bu durum katlanarak geliyor, Türkiye’den daha fazla etkileniyoruz.” diyen Güryay, KKTC’nin kendi üretimi çok cüzi miktarda olduğundan, ihtiyaçlarını karşılama adına büyük oranda yurt dışına bağımlı durumda bulunduğunu ve bu ürünlerin de döviz bazında olmasından kaynaklı, KKTC’ye faturasının daha ağır olduğunu kaydetti.

Güryay, KKTC enflasyonunun da bu sebeple Türkiye’den daha yüksek seviyeye gelebildiğini belirtti.

Türkiye’de döviz kurlarına ilişkin hedeflerin hiçbir zaman tutmadığını ve ortaya konan son hedeflerin de gerçekçi olmadığını dile getiren Güryay, yaşanan gelişmelerle birlikte de hedefleri tutturmanın imkansız hale geldiğini söyledi.

KKTC’de ürün alımı ve kiralarda geçerli para birimi olarak sterlinin yıl sonunda gelebileceği noktayı net bir şekilde öngörmenin şu an için mümkün olmadığına değinen Güryay, dünya siyasetindeki ve dünyadaki ekonomik gelişmelere göre Türkiye’nin alacağı, gerek Merkez Bankası kararı, gerek mali kararların değişimi sonucunda oluşan ortamın belirleyici olduğunu ifade ederek, bunları tahmin etmenin güçlüğüne vurgu yaptı.

TCMB’nin bugün alacağı faiz kararına da dikkat çeken Erdal Güryay, faizde bir miktar artırıma gidilmesinin harareti bir müddet alabileceği değerlendirmesini yaparak, ancak birçok ekonomistin, “Türkiye’nin çok ciddi yapısal değişim programını hayata geçirmesi gerektiğini” söylediğinin de altını çizdi.

"YAPISAL DEĞİŞİMİ GERÇEKLEŞTİRMEZSEK, GELİŞMELERE KARŞI SAVUNMASIZ OLACAĞIZ"

Bunun dışında alınacak önlemlerin kısa vadeli, “pansuman” niteliğinde olacağını belirten Güryay, Türkiye’nin yapısal değişimleri gerçekleştirmediği takdirde, bu tür durumlardan her zaman çok ciddi şekilde etkileneceğini, bunun aynı zamanda KKTC için de geçerli olduğunu ifade etti.

Türkiye’de piyasaya 50 milyar pompalandığını kaydeden Güryay, eğitimden hukuka kadar her alanda ciddi bir yapısal değişim programının uygulanmasının elzem olduğunu söyleyerek, bunun KKTC için de geçerli olduğunu yineledi ve "Bunu yapmadığımız takdirde böyle olaylarda her zaman savunmasız pozisyondayız.” diye konuştu.